Czy wpis do rejestru podmiotów wykluczonych oznacza wstrzymanie wypłaty środków unijnych?

Rejestr podmiotów wykluczonych powstał w celu uniemożliwienia korzystania ze środków unijnych podmiotom, które wykorzystały te środki powodując ziszczenie się przesłanek z art. 207 ustawy o finansach publicznych, zwana dalej „uofp”. Wpis do rejestru stanowi sankcję za naruszenie przepisów prawa, jak również postanowień umowy o dofinansowanie i może stać się przeszkodą prawną otrzymania kolejnych środków unijnych. Czy zawsze zidentyfikowana nieprawidłowość będzie oznaczała wpis do rejestru podmiotów wykluczonych, co z płatnościami w realizowanych projektach? Odpowiedź na wskazane zagadnienia odnajdziemy w niniejszym artykule.

Podstawa prawna

Zgodnie z art. 210 uofp Minister Finansów prowadzi rejestr podmiotów wykluczonych na podstawie art. 207 uofp. Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 18 stycznia 2018 r. w sprawie rejestru podmiotów wykluczonych z możliwości otrzymania  środków przeznaczonych na realizację programów finansowych z udziałem środków europejskich, dalej „Rozporządzenie”, reguluje sposób i tryb wpisywania podmiotów do rejestru, wzór formularza zgłoszenia, zakres przedmiotowy informacji, które będą zawarte w rejestrze, sposób i tryb uzyskiwania informacji z rejestru oraz dokonywania zmian w rejestrze.

Jakie są przesłanki i tryb wykluczenia?

W przypadku ziszczenia się przesłanek z art. 207 ust. 1 uofp beneficjent zostaje wykluczony z możliwości otrzymania środków unijnych, jeżeli[1]:

  • otrzymał płatność na podstawie przedstawionych jako autentyczne dokumentów podrobionych lub przerobionych lub dokumentów potwierdzających nieprawdę lub
  • nie zwrócił środków wraz z odsetkami w terminie 14 dni od dnia upływu terminu, o którym mowa w art. 207 ust. 1 uofp,
  • okoliczności, o których mowa w art. 207 ust. 1 uofp, wystąpiły wskutek popełnienia przestępstwa przez beneficjenta, partnera, podmiot upoważniony do dokonywania wydatków, a w przypadku gdy podmioty te nie są osobami fizycznymi – osobę uprawnioną do wykonywania w ramach projektu czynności.

ZWRÓĆ UWAGĘ

Najczęściej występującym przypadkiem wpisu do rejestru jest brak zwrotu środków określonym terminie. W przypadku gdy Beneficjent nie posiada środków finansowych na zwrot, a nie chce zostać wykluczony może złożyć wniosek o ulgę. Jeśli chcesz wiedzieć jak skutecznie złożyć taki wniosek skontaktuj się z nami.

Zgłoszenia podmiotów podlegających wpisowi do rejestru dokonują właściwe instytucje, przesyłając wypełniony formularz. Wpis podmiotu wykluczonego do rejestru jest dokonywany niezwłocznie po otrzymaniu zgłoszenia spełniającego wymogi określone w Rozporządzeniu.

Okres wykluczenia wynosi 3 lata. Sposób jego liczenia regulują przepisy art. 207 ust. 5 – 6 uofp.

Informacje zawarte w rejestrze są udostępniane:

  • instytucjom zarządzającym, pośredniczącym, wdrażającym, operatorom programów, instytucji certyfikującej,
  • beneficjentom – ale tylko w zakresie ich własnego statusu.

w terminie 7 dni roboczych od wpływu wniosku:

  • instytucjom – na podstawie wniosku w formie dokumentu elektronicznego przesłanego za pośrednictwem platformy e-PUAP,
  • beneficjentom – w formie pisemnej, na podstawie dokumentu elektronicznego lub ustnie do protokołu.

Dane pozyskane z rejestru umożliwią właściwym instytucjom ustalenie istnienia przeszkód prawnych przy staraniu się przez Beneficjenta o kolejne środki unijne.

WAŻNE

Rejestr zawiera następujące informacje:

  • w przypadku osób fizycznych:
    a) imię i nazwisko,
    b) adres zamieszkania lub adres stałego miejsca wykonywania działalności gospodarczej,
    c) identyfikator podatkowy;
  • w przypadku osób prawnych i jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej:
    a) firmę (nazwę) i formę prawną,
    b) siedzibę i adres,
    c) identyfikator podatkowy
  • dane o okolicznościach wykluczenia
  • dane o projekcie lub operacji.

Poniżej przedstawiamy najczęściej pojawiąjące się zagadnienia związane z wpisem do rejestru podmiotów wykluczonych, którymi zajmowała się Kancelaria.

Jaki wpływ ma wpis do rejestru do podmiotów wykluczonych realizacja innych projektów Beneficjenta?

Wpis do rejestru uniemożliwia Beneficjentowi otrzymanie dofinansowania w przyszłości, co oznacza, że płatności w innych projektach gdzie trwa realizacja zostaną Beneficjentowi wypłacone. Należy zauważyć, iż prawo do dofinansowania Beneficjent uzyskuje w momencie zawarcia umowy. Zatem sankcja wykluczenia zostanie zastosowana do składanych nowych wniosków o dofinansowanie po dacie wykluczenia.

Czy wstrzymanie wykonalności decyzji uniemożliwi wpisanie do rejestru podmiotów wykluczonych?

Wstrzymanie wykonania decyzji zwrotowej oznacza, iż właściwa instytucja nie może skierować jej do wykonania do trybie egzekucji w administracji. Natomiast wpis do rejestru podmiotów wykluczonych jest dodatkowym, wynikającym z mocy prawa skutkiem wydania ostatecznej decyzji. Wpis do rejestru podmiotów wykluczonych nie stanowi wykonania decyzji o zwrocie, a jedynie odrębny skutek jej wydania. Zatem wpisanie do tego rejestru nie ma związku ani z wykonaniem, ani ze wstrzymaniem wykonania decyzji (postanowienie NSA z dnia 13 sierpnia 2014 r. sygn. akt II GZ 415/14).

Oznacza to, że nawet jeśli zostanie wydane postanowienie wstrzymujące wykonanie decyzji zwrotowej, a środki nie zostaną zwrócone w terminie, Beneficjent zostanie wpisany do rejestru podmiotów wykluczonych. Wstrzymanie wykonania decyzji i wpis do rejestru podmiotów wykluczonych stanowią niezależne i odrębne od siebie instytucje.

Jak Beneficjent powinien uregulować należność, aby nie zostać wykluczony?

Tylko zwrot całości należności w terminie uniemożliwi wpis właściwej instytucji do rejestru. Zwrot należności należy rozumieć w taki sposób, który spowoduje wygaszenie zobowiązania w rozumieniu przepisów Ordynacji podatkowej.

 Co dzieje się z wpisem do rejestru, gdy zostanie prawomocnie uchylona decyzja zwrotowa?

W przypadku, gdy zostanie prawomocnie uchylona decyzja zwrotowa stanowiąca podstawę wpisu do rejestru, niezwłocznie właściwa instytucja powinna usunąć wpis.

[1] Art. 207 ust. 4 uofp


Napisz do autora:

Dominik Partyka

Dominik Partyka

adwokat

wspólnik zarządzający